Этикалық мінез - құлық

Адамның сыртқы келбеті үлкен мәнге ие, бірақ оның мінез-құлқы маңызды. Сіздің осы немесе басқа істегі жетістігіңіз, сондай-ақ қойылған міндеттерге қол жеткізу мүмкіндігіңіз айналаңыздағы адамдарға қаншалықты сыпайы және әдепті болуыңызға байланысты болады. Бұл мақалада біз ұстануға тиісті этикалық нормаларды қарастырамыз.

Этикалық нормалар – бұл басқалармен қарым-қатынас кезінде мінез-құлықты анықтайтын белгілі бір ережелер жиынтығы. Негізгі мақсат – байланысты барлығына жағымды және тиімді ету. Біздің барлық әрекеттеріміз бізді тұлға ретінде сипаттайтынын есте ұстаған жөн.

Этика ережелерін орындауға әркім жақсы үлгі көрсеткен кезде қол жеткізуге болады. Есіңізде болсын, сыпайы адаммен қарым-қатынас ләззат тудырады. Қарым-қатынастың этикалық қағидаттарына қатысты көптеген ережелер жоқ: дауыс көтермеу, сұхбаттасушымен дөрекі сөйлеспеу, сөйлеушіге назар аударып және оны тыңдау, адамға және басқаларға кедергі жасамау.  

Тек шынайылық пен ашықтық арқылы адамдар арасында сенім пайда болады, содан кейін қарым-қатынас басқа жоғары деңгейге өтеді. Диалогты моральдық жолмен құра отырып, сіз басқа адамдардың көз алдында тартымды болып көрініп қана қоймай,  өзіңізге деген құрмет пен сенімге ие бола аласыз, сонымен қатар қажетті байланыстар орната аласыз.

Мораль, этика және этикалық кодекс сияқты маңызды компоненттерсіз этикалық нормалар мүмкін емес. Сіз кез келген жағдайда әрқашан сыпайы болуыңыз керек. Сіздің сезіміңіз бен эмоцияларыңызға қарамастан, ыңғайсыз жағдайға түспеу үшін және кейін мінез-құлқыңызға өкінбеу үшін сабырлылықты сақтау маңызды.

Іскерлік этикет киімнің белгілі бір ережелерін сақтауды, сонымен қатар стильді келбетті жасауды білдіреді.

Этика (грек тілінен Ethos – ғұрып, ұстаным) – мораль туралы ілім, этика. Этика терминін алғаш рет Аристотель (б.з.д. 384-322 жж.) практикалық философияны білдіру үшін қолданды, ол дұрыс, моральдық әрекеттер жасау үшін не істеуіміз керек деген сұраққа жауап беруі керек. Этиканың ең маңызды категориялары: жақсылық, жамандық, әділеттілік, жақсылық, жауапкершілік, парыз, ар-ұждан т.б.

Мораль (латын тілінен Moralis – моральдық) – бұл адам мойындайтын этикалық құндылықтар жүйесі. Адамгершілік – бұл қоғамдық қатынастарды, адамдардың әлеуметтік қарым-қатынасы мен мінез-құлқын нормативтік реттеудің ең маңызды тәсілі –қоғамдық өмірдің әр түрлі салаларында –отбасы, күнделікті өмір, саясат, ғылым, еңбек, және т.б.

Этикалық нормалар – бұл адамдар ұстанатын ортақ құндылықтар мен этикалық ережелер жүйесі.  Негізгі қор сыпайылық, дұрыстық, әдептілік, қарым-қатынаста қарапайымдылық, дәлдік пен сыпайылық болуы керек. Сұхбаттасушыға құрмет көрсету арқылы сіз өзіңізге құрмет көрсетесіз. Әдепті мінез-құлық пен жауапкершілік мінез-құлық сізге басқаларды өзіңізге қаратуға көмектеседі. Этика нормалары мен ережелерін сақтау кездесулерде қажетті әсер қалыптастыруға ғана емес, сонымен қатар тәрбиелі және мәдениетті адам ретінде беделге ие болуға көмектеседі. Әрі қарай біз этиканың негізгі ережелерін талдайтын боламыз.

• Әдептілік немесе сезім шектері. Белгілі бір жағдайда не айту керектігін және мінез-құлық кодексінде тыйым салынған нәрселерді білу қажет. Бұл жағдайда сіздің қарапайымдылығыңыз маңызды рөл атқарады.
• Кимінің әдептілігін атап өткен жөн. Сізге соңғы сән трендтерін ұстанудың қажеті жоқ. Ең бастысы - әдемі киіну және әдемі болу. Бұл сіздің әңгімелесушіге назар аударуыңызды білдіреді. Адамдар әдетте ұқыпсыз  адаммен қарым-қатынасты шектейді.   
• Өзіңіздің сөйлеу әдебін бағалаңыз. Әңгімелесушіге мұқият және сезімтал болу керек, әңгімеде қиын естеліктер туғызбау үшін, оған орынсыз әзілдермен тіл тигізбеу керек. Сондай-ақ, адамға тіл тигізуге болмайды.

Қоғам теріс мінез-құлыққа қарағанда конструктивті қарым – қатынастың нұсқаларын орнататын әдептілік түрлерін қолдайды. Бұл сіздің сөйлесу, отыру, қозғалу және т.б. әдебіне жатады.

Мінез-құлықты реттейтін бұл ережелер өте тиімді. Қоғам әрбір адамның оларды ұстануға мүдделі. Бұл мінез-құлық ережелерінің арқасында  өндірісте тиімді менеджмент құрылады, қызметкерлердің, оқушылардың ұжымында оңтайлы өзара әрекеттестік қамтамасыз етіледі және барлық тапсырмаларды сапалы орындау қамтамасыз етіледі.  

Осылайша, этикалық нормалар әр адамға басқа адамды қабылдауға, қоғамда тиімді өмір сүруге, мақсаттарға жетуге мүмкіндік беретін мінез – құлықты реттейді.

Бірдеңе айтпас бұрын немесе жасамас бұрын әрқашан өзіңізді басқа адамның орнына қоюға тырысыңыз. Этикалық нормалар мен мінез-құлық ережелерінің арқасында сіз беделіңізді жақсартып қана қоймай, сонымен қатар мақсаттарыңызға жетуде табысқа жете аласыз.